کشف گورهای دوران اسلامی در سومین فصل کاوش محوطه سوغانلو حوضه سد کانی سیب پیرانشهر

مهاباد/بالویز/سرپرست هئیت باستانشاناسی محوطه سوغانلو از کشف گورهای دوران اسلامی در سومین فصل کاوش حوضه سد کانی سیب پیرانشهر خبر داد.

به گزارش سرویس تاریخی،پایگاه خبری بالویز“و به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی،افراسیاب گراوند”اظهارداشت:سومین فصل کاوش محوطه سوغانلو ۴ در حوضه سد کانی سیب پیرانشهر به شناسایی مجموعاً۱۰فضای معماری و گورهایی با تدفین‌های متعلق به دوره اسلامی منجر شدکه از ویژگی‌ها و ساختار معماری مشابهی برخوردار هستند.

“افراسیاب گراوند” سرپرست هیئت باستان‌شناسی با اعلام این خبر افزود: سومین فصل کاوش محوطه سوغانلو ۴ در حوضه سد کانی سیب پیرانشهر استان آذربایجان غربی به‌منظور پیگردی سازه‌های معماری به‌دست‌آمده از فصول گذشته در حال انجام است.

او بیان کرد: محوطه سوغانلو ۴ از مهم‌ترین استقرارگاه‌های حوضه آبگیر سد کانی سیب پیرانشهر در یک دره میان‌کوهی باریک و بر روی بلندی‌های طبیعی واقع شده است.

گراوند تصریح کرد:این دره به دلیل وجود رودخانه زاب کوچک، توانمندی‌های کشاورزی و خاک حاصلخیز، شرایط زیست‌محیطی مناسبی را برای انسان‌های یکجانشین و تولیدکننده غذا از دوران پیش ‌از تاریخ تا عصر حاضر فراهم آورده و از سوی دیگر این دره با داشتن مراتع و چراگاه‌های وسیعی همواره شرایط مناسب را برای گروه‌های کوچ‌رو و چراگرد فراهم کرده که حضور محوطه‌های متعدد در نزدیکی این رودخانه و نیز روستاهای امروزی، دلیلی بر این ادعاست.

وی عنوان کرد: نتایج حاصله و یافته‌های معماری به‌دست‌آمده از کاوش‌ها، نشان از اهمیت این محوطه در ادوار پیشین دارد و بر اساس آثار معماری به‌دست‌آمده از آن، می‌توان بیان کرد که این محوطه باستانی در دو دوره زمانی مورد استقرار و استفاده قرار گرفته است.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی اظهار کرد:محوطه یادشده در دوره اول استقرار خود، دارای ساختارهای معماری سنگ‌چین بزرگ با فضاهای متعدد معماری بوده که در دوره‌های بعد به‌عنوان گورستان مورداستفاده قرارگرفته است.

او تصریح کرد:تدفین‌های به‌دست‌آمده از کاوش،دارای ویژگی‌های مشترک بوده و تمامی آن‌ها از ساختار معماری مشابهی برخوردار هستند و تماماً در یک راستا و با اندکی اختلاف به‌صورت شرقی‌غربی قرارگرفته‌اند.

“گراوند” بابیان اینکه ساختار این گورها با توجه به شواهد موجود به‌صورت چاله‌ای است به‌نحوی‌ که چاله موردنظر برای تدفین یک فرد به عمق ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر کنده ‌شده و جسد داخل آن قرار گرفته، افزود: اجساد داخل این گورها تماماً به پهلوی راست (رو به سمت جنوب) قرارگرفته و دست‌ها در کنار هم جمع شده‌اند و  بر روی گورها چندین تخته‌سنگ و لاشه‌سنگ در یک ردیف چیده شده است.

او از نکات قابل‌توجه در این تدفین‌ها را قرار گرفتن یک قطعه آجر سالم مربع شکل به ابعاد پنج در۲۱ در۲۱ سانتی‌متر یا حداقل تکه‌ای از یک آجر بر روی قبرها دانست و اظهار کرد:از هیچ‌یک از گورها، یافته‌های فرهنگی شناسایی نشد اما با توجه به شواهد فوق، می‌توان اطمینان حاصل کرد که این تدفین‌ها متعلق به دوره اسلامی هستند.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی تصریح کرد:ساختارهای کاوش شده ترانشه، معمولاً با قلوه‌سنگ‌های رودخانه‌ای و لاشه‌سنگ‌های شیستی ساخته شده‌اند و اکثریت قریب به‌اتفاق آن‌ها دیوارهایی سنگی در راستاهای گوناگون هستند.

او گفت: این دیوارها عموماً ۸۰ سانتی‌متر پهنا دارد که متشکل از سه ردیف سنگ (جداره داخلی و خارجی دیوار را با قلوه‌سنگ‌ها و قطعه‌سنگ‌های کف رودخانه‌ای و در ردیف میانی آن را با خرده‌سنگ پررکرده‌اند) در هر رج هستند و یک تا سه رج به ارتفاع ۲۰ تا ۵۰ سانتی‌متر از آن‌ها باقی‌مانده است.

“گراوند” بابیان اینکه ملاط مورد استفاده در ساخت دیوارها، گل بوده و فاقد هرگونه اندودی بر روی سطوح پیرامونی خود هستند، افزود: همه دیوارها و ساختارهای کاوش شده دارای قفل و بست بوده و دیوارهایی که در قسمت شرقی ترانشه و در بخش شیب‌دار و پرتگاه محوطه قرار گرفته‌اند، برای استحکام بنا،دارای پشت‌بند بوده که تقریباً در فواصل بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ سانتی‌متر از هم تکرار شده‌اند و مانند دیوار دارای ۸۰ سانتی‌متر پهنا و طول آن‌ها نیز بین ۶۰ تا ۹۰ سانتی‌متر متغیر است.

او بابیان اینکه این پروژه با مجوز پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انجام گرفته است، تصریح کرد:این فضاها دارای ورودی‌هایی به عرض ۸۰ تا ۱۱۰ سانتی‌متر هستند و معمولاً با لایه‌های فرسایشی پر شده‌اند و بر مبنای گاه‌نگاری مواد فرهنگی به‌ویژه سفالینه‌ها و لایه‌های کاوش شده در ترانشه متعلق به یک دوره استقراری (اشکانی) هستند.

شهرستان پیرانشهر در جنوب استان آذربایجان غربی واقع شده است.

مهاباد/پایگاه خبری بالویز/۹۹/۰۸/۱۹-۲۰:۰۵/د